CRIMINALITEIT 
MET EEN
ZACHTE G? 
Play ...

Werkgelegenheid in Brabant van 1900 tot nu

Over de aanpak van de georganiseerde drugscriminaliteit in Brabant


De georganiseerde drugscriminaliteit in Brabant rukt op. Het is een maatschappelijk probleem van ongekende orde, dat voelbaar is in Brabantse wijken en buurten, in het buitengebied, in het verenigingsleven, in de vastgoedsector, rondom gezagsdragers en ook in het openbaar bestuur. Wat kan de samenleving en het bestuur doen om te voorkomen dat de georganiseerde criminaliteit de samenleving (verder) ontwricht en de ondermijnende criminele netwerken terug te dringen? Is een bestuurlijke en justitiële aanpak wel voldoende? Of moet juist een bredere, maatschappelijke aanpak worden ontwikkeld? Daarover gaat deze longread ‘Criminaliteit met een zachte g?’

Wie de officiële lijstjes over internationale handel van het Centraal Bureau voor de Statistiek raadpleegt, krijgt het niet te zien. Maar de handel en fabricage van wiet en synthetische drugs is de laatste twintig jaar één van de winstgevendste Brabants exportproducten. In Brabant wordt relatief weinig drugs gebruikt, maar des te meer geproduceerd. Een productie die de georganiseerde criminaliteit zoveel mogelijk buiten beeld probeert te houden. Hoe minder reuring en gedoe, hoe minder capaciteit de politiek en politie ter bestrijding inzet. Dat is goed voor de winstmarges, het vermogen van criminelen in cash, maar ook voor hun invloed. Het maatschappelijke resultaat daarvan is ontwrichtend. De onderwereld mengt zich steeds meer met de bovenwereld, tot aan de politiek toe. De ‘hasjboer’ verwerft zich met zijn drugsgeld een positie als salonfähige suikeroom van het verenigingsleven. Al jaren luiden Brabantse bestuurders hierover de noodklok. Ze willen meer prioriteit in de strijd tegen de georganiseerde en ondermijnende criminaliteit. Daarvoor zijn niet alleen meer maar ook scherpere wapens nodig.  

...

Drugsgebruik in Brabant [bron=//www.ggznederland.nl/uploads/assets/Werkdocument%20KC%202015%20.pdf]Bron: Kerncijfers verslavingszorg 2015, LADIS, landelijk alcohol en drugsinformatie systeem.[/bron]
Toename verslaving GHB baart zorgen

The Second Sneak-Peek of Onepager Framework

You can decide whether to create your site using UI Kit blocks or samples.

Easy to use

To get started, you select the desired sample and base the entire website on it. It’s that simple!

Feel our design

Samples will show you the feeling on how to play around using the components in the website building process.

Variety of designs

Responsive web design is a web design approach aimed to provide crafting sites.

...

Schaduweconomie
Niet zo vreemd als je bedenkt dat Brabant in Nederland én in het buitenland de twijfelachtige eer heeft een criminele koploper te zijn. De provincie is de thuisbasis van professionele criminele organisaties die tot ver over de grenzen opereren. Een aantal statistieken spreekt duidelijke taal. Zo werden in de politieregio’s Zeeland-West-Brabant en Oost-Brabant in 2015 ruim 1100 hennepplantages opgerold, waarvan 1000 in de provincie Brabant. [bron=//www.nrc.nl/nieuws/2016/07/20/ieder-in-de-flat-heeft-ramen-open-behalve-op-eenhoog-politie-3325396-a1512585]Een mogelijke verklaring voor deze relatief hoge aantallen plantages is de toegenomen aandacht voor handhaving in Brabant.
Bron: NRC Ieder in de flat heeft ramen open behalve op één hoog, 20 juli 2016. Knip Zeeland- Brabant obv gegevens Politie Zeeland West-Brabant.[/bron] Ter vergelijking: in de regio Amsterdam nam de politie 512 kwekerijen uit de lucht en in de regio Rotterdam 629. Uit cijfers van Europol blijkt verder dat Brabant ook in Europa stevig aan de weg timmert als het om drugscriminaliteit gaat. Ze vertellen het verhaal van een provincie die dient als scharnier voor de aan- en afvoer van grondstoffen voor amfetaminen, cannabis en MDMA. Voor de productie van deze laatste chemische stof, hoofdbestanddeel van xtc, is Brabant de hot spot van Europa.

 

...

Het is wrang te moeten constateren dat de drugshandel in Brabant beschikt over dezelfde kwaliteiten als de regionaal economische topsectoren: chemie, agrofood, logistiek en hightech. Net als deze bedrijfstakken haalt de drugsindustrie zijn omzet voornamelijk uit de export, werkt ze met een kring van vertrouwde toeleveranciers, en maakt zij voor de uitvoer en het transport van drugs gebruik van de strategische ligging van de regio en de aanwezigheid van de vele logistieke bedrijven. De vele internationale verbindingen worden ook gebruikt om de banden met criminele netwerken elders in Europa te verstevigen, wat leidt nog betere exportkansen voor de Brabantse pillen, wiet en grondstoffen voor drugs. Motorbendes met hun vele internationale contacten vervullen daarin een sleutelrol. Zij trekken zich niets aan van landsgrenzen. En net als de topsectoren kenmerkt het drugscluster zich door innovatie en creativiteit. De branche weet telkens weer uit te wijken naar nieuwe locaties voor hennepteelt en laboratoria voor de productie van amfetaminen, synthetische drugs en MDMA. Daarnaast passen misdaadbendes regelmatig de nieuwste technische snufjes toe, zoals het gebruik van ledlampen voor het opkweken van hennepplanten.

...

Drugshandel in internationaal perspectief [bron=//www.europol.europa.eu/sites/default/files/documents/in-depth_analysis_eu_drug_markets_report_2016.pdf]Bron: Europol, EU Drug Markets Report, In-dept analyses, 2016, blz. 67 en met name blz. 125.[/bron]

Brabant als MDMA hotspot

The Second Sneak-Peek of Onepager Framework

You can decide whether to create your site using UI Kit blocks or samples.

Easy to use

To get started, you select the desired sample and base the entire website on it. It’s that simple!

Feel our design

Samples will show you the feeling on how to play around using the components in the website building process.

Variety of designs

Responsive web design is a web design approach aimed to provide crafting sites.

...

De drugscriminaliteit in de zuidelijke Nederlanden is uitgegroeid tot een omvangrijke en succesvolle schaduweconomie. Brabant heeft in zekere zin de rol gekregen van de supermarkt waar voor buitenlandse dealers van alles te koop is. Het is moeilijk aan te geven hoeveel geld er precies omgaat in deze clandestiene bedrijfstak. Toch zijn er indicaties dat het om enorme bedragen moet gaan. Politie en justitie concluderen uit onderzoeken en gegevens van informanten dat er in Tilburg en omstreken 60 hennepsyndicaten actief zijn, samen goed voor 800 miljoen euro per jaar, oftewel de complete begroting van de gemeente Tilburg. [bron=//www.nsob.nl/wp-content/uploads/2016/12/NSOB-2016-Rapport-Ondermijning-Ondermijnd.pdf]Bron: NSOB, Ondermijning Ondermijnd, 2016 pagina 16.[/bron] En hoe cynisch ook; de bedrijfstak is in de textielstad van weleer ook een banenmotor van jewelste met 2500 personen die in de ondergrondse ‘wietindustrie’ werken en er – met minimale inspanningen – een riant jaarsalaris aan overhouden.

Criminele weldoeners
Deze gegevens zijn niet een op een door te vertalen naar andere gemeenten of regio’s in het land, maar geven wel aan dat er grote bedragen gemoeid zijn met illegale hennepteelt. Het onderzoeksbureau AEF concludeert op basis van een combinatie van bronnen dat de georganiseerde misdaad in Nederland met zaken als drugs, heling en smokkel jaarlijks een winst van 9,3 miljard op zijn rekening mag bijschrijven. [bron=//aefbucket.s3.amazonaws.com/uploads/eindrapport_integraal_afpakken.pdf]Deze inschatting is ruw en niet onomstreden.
Bron: Anderson Elffers Felix, Integraal afpakken crimineel vermogen door overheidsinstellingen, 2015.[/bron] Deels komt dit criminele kapitaal in de samenleving aan de oppervlakte: zo wordt dit zwarte vermogen witgewassen door onder andere te beleggen in vastgoed. Ook kan de crimineel zich een betrokken Brabander tonen en zijn revenuen inzetten om de lokale samenleving een dienst te bewijzen. Dat kan het openbaar bestuur danig in verlegenheid brengen.


DE georganiseerde MISDAAD MAG JAARLIJKS 9,3 MILJARD BIJSCHRIJVEN 




Criminoloog Toine Spapens, werkzaam aan de Universiteit van Tilburg, kijkt niet op van de geleidelijke vermenging van onder- en bovenwereld. In zijn onderzoek naar criminele netwerken in Brabant en daarbuiten, stuit Spapens regelmatig op zaken waarbij criminelen illegaal geld gebruiken om het gezag en de publieke integriteit te ondergraven. Bijvoorbeeld criminelen die sportclubs sponsoren. Of criminele ‘weldoeners’ die het glas in lood in de dorpskerk op hun kosten restaureren. Minder vriendelijke vormen van crimineel gedrag doen zich ook voor. Bedreigingen aan het adres van burgemeesters zijn inmiddels aan de orde van de dag. Zo moest de voormalig burgemeester van Helmond, Fons Jacobs vanwege doodsbedreigingen onderduiken nadat hij was meegezogen in een conflict tussen een aantal koffieshophouders in zijn stad. In Waalre ging in 2012 het gemeentehuis in vlammen op nadat twee personenwagens op het lokale huis van de democratie waren ingereden. Hoewel de daders van de aanslag nooit zijn gevonden, wijzen de beschuldigingen van de autoriteiten richting het drugsmilieu. Meer recent moest Jan Boelhouwer, burgemeester van Gilze-Rijen, extra beveiligd worden na controle van het erf van een crimineel in zijn gemeente. [bron=//nos.nl/artikel/2166559-bedreiger-burgemeester-gilze-en-rijen-toch-vervolgd.html]Bedreiger burgemeester Gilze Rijen toch vervolgd.[/bron]

...

...

Toine Spapens – hoogleraar criminologie aan de Universiteit van Tilburg – meent dat we de drugcriminaliteit voorlopig niet uitbannen. Hij pleit voor een pragmatische aanpak om de overlast beheersbaar te houden. Nieuwsgierig naar zijn verhaal? Lees het interview!
Interview

...

De criminele voetafdruk van Brabant blijkt niet alleen uit de financiële stromen en de veelheid van incidenten die het openbaar gezag ondermijnen, maar ook uit de afvalproductie van deze industrie. Wat de cijferstaatjes, overzichten en grafieken van Europol uitwijzen is dat het voormalige Generaliteitsland het Europese stortputje dreigt te worden voor chemisch afval waar de drugsbaronnen geen raad mee weten. [bron=//www.europol.europa.eu/sites/default/files/documents/in-depth_analysis_eu_drug_markets_report_2016.pdf]Bron Europol. Europol is afhankelijk van de rapportages van lidstaten. Het is dus mogelijk dat landen niet alle informatie volledig aan Europol gerapporteerd hebben waardoor Nederland relatief opvalt.
Bron: Europol, EU Drug Markets Report, In-dept analyses, 2016, blz. 67 en met name blz. 125.[/bron] Tussen 2010 en 2014 vonden er in Nederland 446 van zulke giflozingen plaats, waarvan meer dan de helft (250) in Noord-Brabant. [bron=//www.politieenwetenschap.nl/cache/files/58dcee0a65469PK83.pdf]Bron: Politie en Wetenschap, Elke dump is een plaats delict., Dumping en lozing van synthetisch drugsafval: verschijningsvormen en politieaanpak.Y, Schoenmakers, S. Mehlbaum, M. Everartz, C. Poelarends. Politiekunde 83, Politie en Wetenschap/Reed Business 2016, blz 48.[/bron] En het risico is reëel dat de dumping van drugsafval op het Brabantse platteland verder gaat toenemen door economische en ruimtelijke veranderingen in deze gebieden. Boeren in Noord-Brabant worden met enige regelmaat benaderd door criminelen die, al dan niet met de nodige dwang, hun lege schuren gebruiken om wiet of xtc te produceren of om drugsafval in hun mestkelder te dumpen. [bron=//www.nrc.nl/nieuws/2016/07/24/drugsjongens-azen-op-schuren-3376773-a1513081]Bron: NRC, Drugsjongens azen op schuren, 24 juli 2016 [/bron] Uit de meest recente cijfers over 2016 blijkt dat de giflozingen in Brabant verder zijn toegenomen.

...

Dumplocaties drugsafval in 2016 [bron=//www.politie.nl/binaries/content/assets/politie/nieuws/2017/11-le/rapport-def-maart.doc]Bron: Landelijke Eenheid Politie, Maart 2017.[/bron]
Zwaartepunt ligt in Brabant


More than image

We prepared some high-quality photos, that you can use in your projects. When you have to show your application or website on iPhone, iPad or Macbook you can use these images.

...

Georganiseerde overheid
Met name de laatste tien jaar slaan overheden, justitie en politie steeds vaker de handen ineen om de impact van de georganiseerde ondermijnende criminaliteit te verkleinen. Sinds 2010 is de Taskforce Brabant-Zeeland actief, waarin onder meer politie, Openbaar Ministerie, gemeenten, FIOD en de belastingdienst samen ten strijde trekken tegen professionele misdaadorganisaties. In een recent onderzoeksrapport concludeert het Verwey-Jonker Instituut dat de Taskforce sinds de start op een aantal punten vooruitgang heeft geboekt. [bron=//www.verwey-jonker.nl/doc/2016/115043_Impuls_tegen_ondermijning_Strategische_Advies_WEB.pdf]Bron: Verwey Jonker Instituut, Impulsen tegen ondermijning, De Taskforce Brabant - Zeeland wetenschappelijk tegen het licht gehouden, strategisch advies, 2016.[/bron] Zo staat de integrale aanpak van ondermijnende criminaliteit nu beter op het netvlies bij politie, justitie en overheden. De drive om criminele bendes aan te pakken is groot, en in diverse regio’s in Brabant komen regelmatig gerichte acties voor. Meer dan in het verleden heeft de georganiseerde misdaad een georganiseerde overheid tegenover zich.

Of het zo mooi is als door de Taskforce zelf wordt beschreven blijft echter de vraag. Aan de misdaadcijfers en het aantal veroordelingen in Brabant is dat nauwelijks af te lezen. Waar Brabant een bovengemiddeld aandeel van 18% in geregistreerde softdrugszaken heeft, scoort de provincie voor harddrugs met circa 16% van de zaken rond het nationale gemiddelde. [bron=//statline.cbs.nl/Statweb/publication/?DM=SLNL&PA=83648ned&D1=0&D2=69-70&D3=0,16&D4=l&HDR=T,G3&STB=G2,G1&VW=T]Bron: CBS Statine, geregistreerde misdrijven in 2016[/bron] Weliswaar worden er meer drugspanden gesloten en worden steeds meer growshops opgerold, maar in relatie tot de geschatte omvang van de misdaad in de provincie gaat het om zeer bescheiden aantallen. Algemeen is bekend dat criminelen zich vooral gepakt voelen, als het de overheid lukt om ze kaal te plukken en dan met name hun financiële kapitaal terug te vorderen. Uit cijfers van het OM blijkt dat er tussen eind 2014 en eind 2016 bij criminelen in Zuid-Nederland zegge en schrijven voor vijf miljoen euro aan liquide middelen, auto’s, boten en vastgoed in beslag is genomen. [bron=//www.politie.nl/binaries/content/gallery/politie/nieuws/2017/februari/09-ob/jaarcijfers-definitief.jpg]Bron: Politie, Taskforce Brabant Zeeland publiceert resultaten, 2017.[/bron] ‘Statiegeld’, vergeleken met de 800 miljoen euro per jaar die alleen al in Tilburg in de drugshandel worden verdiend.

 

...

Mogelijk komt hierin verandering nu de Tweede Kamer heeft ingestemd met de legalisering van de wietteelt. Regulering, zo luidt de redenering van de nieuwe ‘wietwet’, zou de opsporingsinstanties ontlasten en criminelen hun winsten ontnemen. Althans dat deel dat lokaal wordt geproduceerd en verhandeld. Want tachtig procent van de Brabantse cannabis-productie is (en blijft!) namelijk bestemd voor de buitenlandse markt. [bron=//www.nporadio1.nl/de-ochtend/onderwerpen/382449-reportageserie-drugscriminelen-maken-misbruik-van-arme-brabantse-boeren-4]Bron: NPO Radio 1, Drugscriminelen maken misbruik van arme Brabantse boeren.[/bron] En in Europa blijft de achterdeur voorlopig op slot. Daarnaast zijn veel misdaadorganisaties in Brabant actief bij de productie van synthetische drugs en vooral MDMA. Met name dat laatste product gaat grif over de toonbank: Europol schat de Europese markt op 700 miljoen euro. Er blijft – internationaal - dus groot geld omgaan in de drugshandel.

Ook de vervolging van drugscriminelen is weerbarstige problematiek. Slechts in de helft van de gevallen levert een gang naar de rechter voor het Openbaar Ministerie (OM) succes op. Van de 190 zuidelijke drugscriminelen die justitie de afgelopen twee jaar tijd in het beklaagdenbankje zette, ging de helft vervolgens vrij uit. [bron=//www.politie.nl/binaries/content/gallery/politie/nieuws/2017/februari/09-ob/jaarcijfers-definitief.jpg]Bron: Politie, Taskforce Brabant Zeeland publiceert resultaten, 2017.[/bron] Alle inzet ten spijt lijkt het op dweilen met de kraan open. Het OM verzucht zelfs dat Brabant ‘een soort van Sodom en Gomorra is’, ondanks de vele hennepkwekerijen en xtc-laboratoria die in deze provincie worden opgerold. [bron=//www.uitgeverijbalans.nl/boeken/de-achterkant-van-nederland/]Pieter Tops en Jan Tromp, De achterkant van Nederland, Uitgeverij Balans, 2017[/bron] De eerder genoemde cijfers spreken wat dat betreft boekdelen. Tegelijk is echter pijnlijk duidelijk dat het hier slechts het topje van een ijsberg betreft. Strafzaken tegen witwassen en drugskartels zijn ‘logistieke nachtmerries’, aldus de in Breda werkzame officier van justitie Greetje Bos. [bron=//www.volkskrant.nl/binnenland/strijd-tegen-drugscriminaliteit-in-zuid-nederland-logistieke-nachtmerrie~a4445054/]Bron: Volkskrant[/bron] Ze kennen vaak een frustrerend verloop en monden niet zelden uit in celstraffen waar de verdachten niet wakker van liggen.

...

De Europese markt voor drugs [bron=//www.europol.europa.eu/sites/default/files/documents/in-depth_analysis_eu_drug_markets_report_2016.pdf]Bron: Europol, EU Drug Markets Report, In-dept analyses, 2016 Blz 27.[/bron]
Export vraagt aandacht bij gecontroleerde wietteelt


More than image

We prepared some high-quality photos, that you can use in your projects. When you have to show your application or website on iPhone, iPad or Macbook you can use these images.

...

Naast de moeizame weg van het strafrecht, probeert de overheid daarom ook met bestuurlijke instrumenten in te grijpen. Met de Wet Bibob voorkomt de overheid dat ze criminele activiteiten faciliteert. Hiermee kunnen bestuursorganen bij verdachte transacties en aanvragen voor subsidie of een vergunning de doopceel van de aanvrager lichten. Als daarbij blijkt dat er te veel seinen op rood staan, mogen zulke verzoeken worden afgewezen. Bibob is in Brabant uitgegroeid tot een belangrijke bestuurlijke stok achter de deur maar is slechts één voorbeeld. Door intensieve samenwerking en door slim gebruik te maken van elkaars bevoegdheden kunnen overheden als de belastingdienst, de gemeente en de politie hun slagkracht vergroten.

...

Bibob verzoeken in 2015 [bron=//www.justis.nl/binaries/jaarverslag-landelijk-bureau-bibob-2015_tcm34-99212.pdf]Bron: Ministerie van Veiligheid en Justitie, Jaarverslag 2015, Landelijk bureau Bibob, blz. 10.[/bron]

Bestuurlijk Brabant maakt er werk van 

More than image

We prepared some high-quality photos, that you can use in your projects. When you have to show your application or website on iPhone, iPad or Macbook you can use these images.

...

Criminele biotopen
‘We wisten dat we een flinke deuk sloegen. Niet dat het pak boter zó groot was.’ Met deze woorden omschrijft recherchechef Rienk de Groot op treffende wijze de problematiek van de strijd tegen ondermijning. [bron=//www.nrc.nl/nieuws/2016/04/20/liever-kaalplukken-dan-de-cel-in-1610164-a880407]Bron: NRC[/bron] Of alle inzet genoeg is weten we niet. Deze twijfel klinkt ook door in De achterkant van Nederland van journalist Jan Tromp en wetenschapper Pieter Tops. [bron=//www.uitgeverijbalans.nl/boeken/de-achterkant-van-nederland/]Pieter Tops en Jan Tromp, De achterkant van Nederland, Uitgeverij Balans, 2017[/bron] Volgens de twee auteurs dreigt Brabant niet alleen de war on drugs te verliezen, maar lukt het de georganiseerde criminaliteit ook steeds beter om in de maatschappij te infiltreren. Met alle ontwrichtende gevolgen van dien. De criminele samenwerkingsverbanden die de schakel vormen tussen de lokale productie van wiet en andersoortige drugs én de internationale handel hebben vaak een vaste kern, een familie(ver)band, en kennen een uitgekristalliseerde taakverdeling, zo stelt Spapens. Deze maffia-achtige misdaadfamilies profiteren onder meer van decennialang gedoogbeleid.

Zo werden Brabantse woonwagenbewoners tientallen jaren gehuisvest in grootschalige kampen, doorgaans gelegen aan de rand of in de periferie van steden en dorpen en dus ver uit het zicht van andere burgers, bestuurders en politie. Door de erbarmelijke leefomstandigheden en weinig uitzicht op fatsoenlijk werk werden deze groepen naar de marge van de samenleving verdreven, soms met de criminaliteit als laatste middel van bestaan. De gedoogcultuur die vanaf de jaren zeventig lange tijd bij diverse overheden overheerste, zorgde ervoor dat de louche praktijken die op een aantal van deze centra ontstonden niet krachtig genoeg werden aangepakt, met een concentratie van illegale activiteiten als resultaat.

...

Historie van criminaliteit in Brabant [bron=url]Bronnen: Spapens, Tilburg University, North Brabant: A Brief History of a Hotbed of Organised Crime, 2016
Van den Eerenbeemt, Katholieke Universiteit Brabant (red.), Geschiedenis van Noord-Brabant. Deel 1, 2 en 3.
Beeldmateriaal: BHIC [/bron]

Van Bokkenrijders tot drugslabs


...

Ook het volkshuisvestingsbeleid van de jaren ’40 en ’50 van de vorige eeuw zorgde voor een concentratie van ‘onmaatschappelijke’ gezinnen in een beperkt aantal wijken aldus Pieter Tops en Jan Tromp. [bron=//www.uitgeverijbalans.nl/boeken/de-achterkant-van-nederland/]Gebaseerd op interview met Pieter Tops en Jan Tromp en het boek Pieter Tops en Jan Tromp, De achterkant van Nederland, Uitgeverij Balans, 2017[/bron] Een – achteraf gezien – uitstekend recept voor problemen. Niet voor niets kennen diverse volkswijken in Brabant misdaadfamilies die al generaties actief zijn en ‘Godfathers’ die bonhomie en gemeenschapszin moeiteloos afwisselen met bikkelhard geweld. Zij beïnvloeden de omgeving waar ze wonen, drugs produceren en verhandelen, omdat er sociale druk wordt uitgeoefend op de wijk of op andere buurtbewoners. Ze stellen met hun gedrag een afwijkende norm, waardoor wijkbewoners hennepteelt bijvoorbeeld zien als een volledig geaccepteerde vorm van huisnijverheid. En buurtbewoners die verdachte activiteiten melden bij de politie, worden in veel gevallen slachtoffer van fysieke of verbale bedreiging en intimidatie, en soms zelfs van criminele daden.

 

...

In deze criminele biotopen zie je diverse gradaties van betrokkenheid voorkomen onder de bewoners. Vaak zit slechts een betrekkelijk kleine groep van hen rechtstreeks in de criminaliteit. Daarnaast zijn er scharrelaars die graag een graantje meepikken. Een andere groep komt juist in de verleiding om mee te doen, omdat ze door allerlei financiële en sociale problemen tussen wal en schip gevallen zijn. Het maakt dat juist deze groep een makkelijk slachtoffer is voor met cash wapperende drugscriminelen op zoek naar een koerier, katvanger, zolder of garage voor een hennepkwekerij. En dan is er nog de groep eerlijke en welwillende buurtbewoners die de groepsdruk moet zien te weerstaan om niet meegesleept te worden in illegale praktijken.

Terugkerende overheid
In onder meer de Graafsewijk in ’s-Hertogenbosch, in Groenewoud in Tilburg en in Sint-Willebrord, leidt dit tot sociale ontwrichting en ondermijning van het dagelijks leven. Het zijn relatief kwetsbare wijken waar door een cumulatie van problemen een voedingsbodem voor criminele activiteiten is ontstaan. Ze scoren hoog als het gaat om drugsgebruik en drugshandel en de overlast hiervan. En hoewel er onder Brabanders gemiddeld genomen een grote bereidheid bestaat om delicten bij de opsporingsdiensten te melden, om zodoende de overheid bij te staan in de strijd tegen drugs, blijft het in deze wijken opvallend stil. De sociale cohesie in deze wijken is groot, evenals de sociale status van criminelen en de (gevoelde) afstand tot het plaatselijk gezag. Dit alles leidt tot aantasting van een publiek kansenbeleid, bijvoorbeeld ten aanzien van onderwijs of (arbeids)participatie: waarom leren en werken voor 1000 euro per maand als je in de hennepteelt gemakkelijk het vijfvoudige kunt verdienen? 

...

Meld misdaad anoniem [bron=//www.omroepbrabant.nl/?news/261114502/Brabanders+bellen+het+vaakst+over+criminelen.aspx]Bron: Omroep Brabant[/bron]

West-Brabant is koploper

More than image

We prepared some high-quality photos, that you can use in your projects. When you have to show your application or website on iPhone, iPad or Macbook you can use these images.

...

Voor de overheid is het lastig om hiertegen op te treden. Een justitiële aanpak van bewoners die net de criminele overstap hebben gemaakt is niet effectief genoeg. Bovendien werkt voor beginnende criminelen een gevangenisstraf binnen criminele structuren als statusverhogend. Men krijgt hierdoor aanzien in de wijk. Vandaar dat de gemeente Tilburg vanaf 2005 in samenwerking met een groot aantal partners in het roemruchtige Groenewoud (in de volksmond Vogeltjesbuurt genaamd) de Operatie Tweety heeft uitgevoerd. Deze operatie voorzag niet alleen in de ontmanteling van een groot aantal hennepkwekerijen in de buurt, maar ook in een ‘meersporenbeleid’ om zodoende de buurt van zijn stigma en sociale achterstand te verlossen. De huizen en de openbare ruimte werden door woningcorporatie TIWOS opgeknapt, en schooluitval, armoede, de ongezonde leefstijl en de massale werkloosheid werden aangepakt. Sindsdien is veel ten goede gekeerd blijkt uit recent onderzoek.

 

...

Opvallend echter blijft dat de buurt door zijn autonomie, zijn trots van ‘wij tegen de rest’ en zijn lange historie van handelen en sjacheren toch moeite heeft met een moreel kompas en daardoor betrokken blijft bij ondermijnende criminele activiteiten. ‘Een deel van de buurt voorziet op illegale of criminele wijze in zijn levensonderhoud en daarvan blijft een aantrekkingskracht uitgaan op een ander deel van de buurt. Dat wringt’, aldus de onderzoekers Tops en Huygens die in opdracht van de gemeente het meersporenbeleid evalueerden. [bron=url]Bron: Meerdere Vogeltjesbuurten. Over complexiteit en het belang van een meervoudig aanpak’, uit 2016 van bestuurskundige Pieter Tops van de Tilburg University en onderzoeker Astrid Huygen van de gemeente Tilburg.[/bron] Zij adviseren om niet alleen strafbare feiten en fout gedrag hard aanpakken, maar om ook te komen tot een gedeelde visie op het meest wenselijke leefklimaat in de buurt. Positieve voorbeeldfiguren moeten de rest van de bewoners mee op sleeptouw nemen, overheid en andere instanties moeten langdurig zichtbaar en aanwezig zijn in de wijk en bewoners helpen bij problemen die ze boven het hoofd groeien. De onderzoekers pleiten voor een terugkerende in plaats van een terugtredende overheid, die de mogelijkheden voor ondermijnende activiteiten onder wijkbewoners verkleint. Wijkenbeleid en criminaliteitsbestrijding moeten hand in hand gaan.

...

Drugsmisdrijven per gemeente in Brabant [bron=url]Bronnen: CBS, 2017, veiligheidsmonitor en geregistreerde criminaliteit politie, bewerking TELOS.[/bron]

Oude hotspots vallen nog steeds op

The Second Sneak-Peek of Onepager Framework

You can decide whether to create your site using UI Kit blocks or samples.

Easy to use

To get started, you select the desired sample and base the entire website on it. It’s that simple!

Feel our design

Samples will show you the feeling on how to play around using the components in the website building process.

Variety of designs

Responsive web design is a web design approach aimed to provide crafting sites.

...

Meervoudige aanpak
De aanpak van de georganiseerde criminaliteit is niet eenvoudig. Wat te doen om Brabant van zijn belabberd crimineel CV af te helpen? Is repressie de oplossing? Of het uitbreiden van de Taskforce drugscriminaliteit in Brabant, waarbij over een breed front wordt geprobeerd drugsbendes en criminele netwerken te ontmantelen? Of aanscherping van het BIBOB-beleid, dat inzoomt op de antecedenten van geldschieters? Waarschijnlijk is het in dit geval niet of-of, maar en-en. Een meervoudige aanpak dus. En het liefst ook nog een beetje innovatief. Want ook de criminelen zitten niet stil. Zij worden steeds slimmer, maken steeds meer gebruik van digitale technologie en weten op een steeds ingenieuzere manier hun inkomsten weg te sluizen of wit te wassen. Dit alles vraagt om een ondernemende overheid, die snel, flexibel en ontkokert werkt. Een voorbeeld daarvan zijn de zogenaamde ‘Organized Crime Fieldlabs’, waarin kleine teams van OM, politie en lokaal bestuur onder meer samenwerken aan de aanpak van illegale hennepteelt. [bron=//www.tilburguniversity.edu/research/institutes-and-research-groups/tireg/research/]Bron: TIREG[/bron]

 

...

Het hard aanpakken van concrete vormen van ondermijnende criminaliteit via politie en justitie blijft van belang. Tegelijkertijd moet de drugsindustrie beschouwd worden als dat wat het is: een (economische) industrie, met (familie)bedrijven, die uit criminele activiteiten inkomsten genereren en winst maken. Dit economische proces is de basis van hun activiteiten, waarin geld en organisatievermogen de verbindende krachten zijn. Daarnaast is het een industrie die sociaal is ingebed in Brabantse wijken en buurten. Daarom zal de overheid samen met andere partijen zich ook moeten richten op het versterken van de maatschappelijke weerbaarheid in deze criminele biotopen. Het betreft dus een mix van economische en sociale aanbevelingen. We lichten de belangrijkste kort toe: 

Drie suggesties TRY IT NOW

Subtitle
Follow the money!
Subtitle
Herover de straat
Subtitle
Investeer in de wijk

...

1. Follow the money!
Criminaliteit loont. Daarom is de portemonnee een gevoelig punt voor criminelen. Als je niet de criminele delicten, maar de geldstromen opspoort, ontwricht je de criminele bedrijfsvoering. Dat is vaak tijdrovend werk, maar geeft wel duurzame resultaten. Het kan alleen door hun faciliteiten te ontmantelen, inzicht te krijgen in de structuur van hun criminele organisatie, en hun financiën af te romen. Hiervoor ontbreekt het nu bij de FIOD, de Belastingdienst en andere opsporingsdiensten, aan capaciteit en prioriteit. [bron=//www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2016/12/14/ondermijning-ondermijnd]Bron: NSOB Ondermijning Ondermijnd, 2016
‘Tegelijkertijd gaan inzet en capaciteit samen op: als inzet in de aanpak van georganiseerde ondermijnende criminaliteit een belangrijker thema wordt dan heeft dat consequenties in termen van capaciteit of prioriteit. Daarbij zijn geïnterviewden het er ook over eens dat de inzet van financiële expertise ook investeringen in capaciteit bij de partners vereist.‘[/bron] Niet zo vreemd als je bedenkt dat de Belastingdienst primair gericht is op het efficiënt innen van belasting, en niet op het gezamenlijk bestrijden van criminaliteit. De nieuwe stijl van opsporen en afpakken vraagt dus om een mentaliteitsverandering, niet alleen van de organisatie, maar ook van de medewerkers. Zij zullen nieuwe vaardigheden moeten aanleren om succesvol te zijn in de financiële strijd tegen ondermijnende criminaliteit. Daarbij biedt samenwerking met marktpartijen extra kansen. Denk bijvoorbeeld aan de expertise die een netwerkbeheerder als Enexis in kan brengen bij het opsporen van illegale stroomaftap.

...

2. Herover de straat
De overheid zal moeten terugkeren op die plekken waar onder- en bovenwereld zich vermengen. Ze zal in woord en daad moeten laten zien dat ze aanwezig is, en een betrouwbare partner vormt voor buurtbewoners. Economische kwetsbaarheid en beperkte aanwezigheid van het openbaar gezag in de wijk en buurt maakt dat bestaande criminele verbanden zich hebben kunnen vermenigvuldigen. Ze oefenen aantrekkingskracht uit op omstanders en meelopers. Op sommige plekken zal de straat letterlijk heroverd moeten worden op de criminaliteit. Door aan te kondigen dat de overheid terug is en door duidelijke sociale normen te stellen. Onderhuids leeft er bij groepen namelijk nog altijd trots over de vermeende ‘vrijbuiterstatus’ van de georganiseerde criminaliteit. De kleine, al dan niet onschuldige, criminaliteit van de Brabander als sfeermaker tussen de polonaise en de bitterballen door; het is een valse romantiek die over de houdbaarheidsdatum heen is. Criminaliteit moet weer ‘fout’ gevonden worden in plaats van ‘slim’.

...

3. Investeer in de wijk
Steeds meer gemeenten zetten in op de zelfredzame burger. De vraag is of deze zelfredzaamheid voor sommigen niet teveel gevraagd is. Mensen die zich willen losmaken van criminele en illegale praktijken moeten worden geholpen die stap te zetten. Het vraagt om langdurig en goed onderhouden contacten met buurtbewoners, om investeringen in een publieke in plaats van een criminele kansenstructuur. Instanties en professionals moeten weer meer aanwezig en zichtbaar zijn. Naast ‘stigmatisering’ van ondermijnend gedrag, gaat het ook om ‘beloning’ van positieve voorbeelden. Rolmodellen uit de buurt kunnen helpen bij de verbetering van het leefklimaat. Ook is meer aandacht nodig voor armoedebestrijding en schuldenproblematiek. Economische kwetsbaarheid maakt huishoudens gevoelig voor het criminele circuit.

Kijk op Brabant

BRABANTKENNIS
BrabantKennis verkent op eigen wijze de toekomst van Brabant: onafhankelijk, nieuwsgierig en vernieuwend in vorm. We prikkelen tot nadenken en houden Brabant scherp. Wij observeren, confronteren en inspireren, en dat doen we door trends te spotten, toekomstbeelden te schetsen en nieuwe perspectieven te bieden.

Volg ons op www.brabantkennis.nl of op Twitter @brabantkennis en vind ons op Facebook, LinkedIn en YouTube.

© BrabantKennis 2017

Colofon [bron=url]Tekst: Hans Horsten
Vormgeving: Total Public
Fotografie: Willeke Machiels, Marc Bolsius, BHIC
Redactie: Sjoerd van Dommelen en Joks Janssen
Eindredactie: Heidi Buijtels

Bijzonder woord van dank aan Pieter Tops en Jan Tromp voor een inspirerend interview en aan Martijn Groenleer (TIREG) voor feedback[/bron]


Kijk op Brabant


Disclaimer
Bij de samenstelling van deze publicaties gebruik gemaakt van diverse bronnen en informatie die voor vele organisaties is verstrekt. BrabantKennis kan echter niet de juistheid of nauwkeurigheid van de in deze uitgave voorkomende gegevens, informatie of meningen, noch met betrekking tot de geschiktheid daaraan voor enig doel, enige situatie of enige toepassing garanderen. BrabantKennis is dan ook niet aansprakelijk voor eventuele schade, verliezen of andere gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave voorkomende gegevens, informatie of meningen.